Devrim Muhafızları, İslam devrimini korumak ve düzenli orduya alternatif olması amacıyla kuruldu. Dini lider Ayetullah Ali Hamaney'e bağlı ve ordudan bağımsız hareket ediyor.
İslam devriminin ilk lideri Ruhullah Humeyni tarafından 1979'da kurulan Devrim Muhafızları'nın güçlenmesi Hamaney döneminde oldu.
Ülkenin en önemli askeri, siyasi ve ekonomik gücü haline geldi. Kara, deniz, hava ve istihbarat birimleri bulunuyor. Devrim Muhafızları'nın sayısı 190 bin'i aşıyor. İran'ın stratejik silahlarının denetimi de devrim muhafızlarında.
BESİC, KADINLARI DENETLİYOR
Devrim muhafızlarının Besic direniş gücü, ülkedeki muhaliflerin bastırılmasında, kadınların başörtüsü zorunluluğuna uyup uymadıklarının denetlenmesinde görev alıyor. Yönetim karşıtı gösterilerin bastırılmasında hep Besic güçleri ön planda oldu. Sayıları 100 bin'i buluyor. Gönüllü milis gücü olarak biliniyorlar ve içlerinde kadınlar da var.
KUDÜS GÜCÜNÜN KİLİT ROLÜ
İran'ın tüm Ortadoğu etkisini artırması içinse Devrim muhafızlarının Kudüs gücü kuruldu. Kudüs güçleri, İran'ın direniş ekseni içinde yer alan grupların eğitiminde, silahlandırılmasında ve desteklenmesinde görev yapıyor.
Bu gruplar arasında Lübnan'da Hizbullah örgütü, Irak'ta Şii milisler, Gazze'de Hamas ve İslami Cihad örgütleri ile Yemen'de Husi milisler bulunuyor. Kudüs gücü özellikle Suriye iç savaşında Esad rejiminin desteklenmesinde ve Irak'ta terör örgütü DAEŞ ile mücadelede kilit rol oynadı.
KASIM SÜLEYMANİ SUİKASTI
Washington yönetimiyse Kudüs gücünü Irak ve diğer Ortadoğu ülkelerinde Amerikalıların ölümüyle sonuçlanan saldırılardan sorumlu tutuyor. Kudüs gücünün güçlenmesinin en önemli mimarıysa Kasım Süleymani oldu. Devrim muhafızlarının Kudüs gücü komutanı Süleymani, 2020'de Bağdat'ta Amerika Birleşik Devletleri'nin düzenlediği saldırıda öldürüldü.
PETROL SEVKİYATI ONLARIN DENETİMİNDE
İran'da ordudan daha güçlü bir yapı olarak görülen Devrim Muhafızları, stratejik askeri operasyonlardan da sorumlu.
Örneğin dünyada petrol sevkiyatının yüzde 20'sinin yapıldığı Hürmüz Boğazı'nın denetimi Devrim muhafızlarının elinde. Ülkedeki füzelerin kontrolü de Devrim Muhafızlarının hava kuvvetlerinin denetiminde.
SİYASETTEKİ ETKİLERİ
Öte yandan Devrim Muhafızları siyasette de etkili. Birçok eski üyesi siyasete girdi, en üst kademelere kadar yükseldi. Bu isimler arasında Eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Meclis Başkanı Ali Laricani de bulunuyor. Ahmedinejad'ın cumhurbaşkanlığı döneminde onlarca eski devrim muhafızı, yönetimde kilit görevlere getirildi.
Üst düzey isimlerinin hükümeti eleştiren açıklamalar yapması da ülkede alışıldık bir durum. Örneğin Eski Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed El Caferi, 2015'te Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin Batılı ülkelerle nükleer anlaşmaya varmasını açık açık eleştirmişti.
EKONOMİNİN ÜÇTE BİRİ ELLERİNDE
Devrim muhafızları yan kuruluşlarıyla İran ekonomisinde de etkin rol oynuyor. Hatta ülke ekonomisinin üçte birinin Devrim Muhafızları'nın kontrolünde olduğu belirtiliyor.
Savunma sanayi dışında Devrim Muhafızları konut, baraj, yol inşaatları, petrol ve doğal gaz projeleri gıda ile ulaşım sektörüyle eğitim ve hatta kültürel faaliyetlerde rol oynuyor. Devrim muhafızlarının Peygamber'in mührü adı verilen bir mühendislik birimi de var. On binlerce çalışanı olan bu birim, mühendislik ve inşaat sektörlerinde milyarlarca dolarlık ihalelere giriyor.
Devrim muhafızlarının istihbarat birimi ise yine Hamaney tarafından güçlendirildi. Hamaney, 2009'da Ahmedinejad'ın yeniden seçilmesinin ardından patlak veren protestoları engellemede İstihbarat Bakanlığı'nı yetersiz kalmakla suçlayarak Devrim Muhafızlarının istihbarat biriminin genişletilmesi talimatı vermişti.
BATI, "DEMOKRASİNİN ÖNÜNDEKİ ENGEL" DİYOR
Batılı analistler, Devrim Muhafızlarını ülkede demokrasinin ilerlemesinde en büyük engellerden biri olarak görüyor.
Hamaney'in yaşı ilerledikçe devrim muhafızlarının gelecekte yönetimde oynayacağı rol de tartışmalı hale gelmeye başladı. Devrim Muhafızları'nın Ayetullah Ali Hamaney'den sonra gelecek ismi kendisine yakın bulmaması halinde devirmeye çalışabileceği görüşünde olanlar var.
Ancak Devrim Muhafızları'nın gücünü dini yönetimden aldığı, bu nedenle böylesi bir hamle yapmayacağını düşünenler de bulunuyor.
Kaynak: Haber Merkezi
